Burn in

Εικαστική έκθεση 29 καλλιτεχνών στην περιοχή του Συνοικισμού Χαλανδρίου, Το αποτύπωμα του προσφυγικού Χαλανδρίου

Από το 2019 με κέντρο μια προσφυγική κατοικία στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, εκπρόσωποι της σύγχρονης ελληνικής τέχνης συμμετέχουν σε μια σειρά από δράσεις με κυρίαρχο στοιχείο τη διερεύνηση και επαναοικειοποίηση του δημόσιου χώρου.

Φέτος, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής, οι 29 καλλιτέχνες και θεωρητικοί που συμμετείχαν στη δράση του «+οικισμός» επιχείρησαν να ερμηνεύσουν, μέσα από in situ εγκαταστάσεις, performances, προβολές, κείμενα και ομιλίες, τα σιωπηλά αποτυπώματα του προσφυγικού συνοικισμού και της ιστορίας του.

Μετά από τα εικαστικά γεγονότα : Remembering Remembered 2019 και party project 2021 δράσεις με κυρίαρχο στοιχείο τη διερεύνηση και επαναοικειοποίηση του δημόσιου χώρου, το 2022, έτος που συμπίπτει με την οδυνηρή επέτειο 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, το εικαστικό γεγονός του Συνοικισμού ανακύπτει μέσα από τους συνειρμούς ενός τεχνικού φαινομένου, του “burn in”.

Δανειζόμενοι από τον τεχνολογικό όρο “burn in” που δηλώνει τον μόνιμο αποχρωματισμό οποιουδήποτε μέρους μιας οθόνης δημιουργώντας την αίσθηση μιας εικόνας-φάντασμα (ghost image) που παραμένει στην οθόνη όσο αυτή είναι ενεργή, ξεδιπλώνουμε για ακόμη μια χρονιά το νήμα μιας αφήγησης για τον Προσφυγικό Συνοικισμό Χαλανδρίου.

Ως άλλη έγχρωμη οθόνη, το αστικό τοπίο του συνοικισμού ανοίγεται σε ερμηνείες για το αποτύπωμα, τη σκιά, το σβήσιμο, το περίγραμμα, το ξεθώριασμα, το «κάψιμο» και το ιστορικό ίχνος του τόπου και των ανθρώπων του. Σε περιοχές, όπως το Χαλάνδρι, με μια ιστορία σταδιακής αστικοποίησης, η μορφή του αστικού ιστού έχει σήμερα συγκροτηθεί μέσα από τη συνύπαρξη προσφυγικών και σύγχρονων κατοικιών, δημοσίων κτηρίων, νοσοκομείων, μεγάλων εμπορικών κέντρων, γιγαντιαίων συγκροτημάτων γραφείων, και μεγάλων οδικών αρτηριών. Όμως, όπως στο φαινόμενο του burn in μια άνιση «ένταση» στην «φωτεινότητα» μιας ζώνης ενδέχεται να επιφέρει μια αλλαγή χρώματος σε κάποιο σημείο της οθόνης, έτσι και οι αλλεπάλληλες επικαλύψεις που συντελούνται τείνουν να δημιουργήσουν μια ιδιότυπη, αποσχισμένη και αυτό-αναφορική χωρική και κοινωνική πραγματικότητα που σταδιακά χάνει τις παρελθοντικές αναφορές της.

Σε αυτόν τον νέο-κανονιστικό χαρακτήρα των σύγχρονων προαστίων και στη χρονική συγκυρία της επιβαλλόμενης κοινωνικής απομόνωσης μιας διετούς πανδημίας, η περιοχή του προσφυγικού συνοικισμού με τις ισχυρές μνήμες και τα εναπομείναντα πολιτισμικά και φυσικά στοιχεία που εμπεριέχει (ρέμα Χαλανδρίου, αρχιτεκτονική προσφυγικών κατοικιών, προφορική ιστορία, προσφυγικά σωματεία), μας καλεί να αναζητήσουμε νέα νοήματα στην παρουσία της απουσίας στην πόλη.

Την έκθεση Burn in καθώς και τις παράλληλες δράσεις που πραγματοποιήθηκαν 2 – 5 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ρεματιάς με την υποστήριξη του δήμου Χαλανδρίου παρακολούθησε πλήθος κόσμου ενώ αξιοσημείωτη ήταν η υποστήριξη και συμμετοχή των κατοίκων της περιοχής.

Συμμετείχαν οι: Σπύρος Αγγελόπουλος, Έλενα Ακύλα, Εριφύλη Βενέρη, Παναγιώτης Βούλγαρης, Εύα Γιαννακοπούλου, Περσεφόνη Μύρτσου, Ρία Δάμα, Παναγιώτης Δαραμάρας, Αγγελική Δουβέρη, Γιώργος Θεοδώρου, Κωστούλα Μάκη, Διονύσης Ματαράγκας, Νίκος Παπαδημητρίου, Κώστας Τσώλης, Ήρα Παπαδοπούλου, Δημήτρης Παπουτσάκης, Νίκος Ποδιάς, Ηλίας Πούλος, Νίκος Σιδηρόπουλος, Ανδρέας Σιτορέγκο, Μάγδα Ταμμάμ, Κωνσταντίνος Τηλιγάδης, Κωνσταντίνος Τσιούτας, Νάιρα Στεργίου, Τάσσος Τριανταφύλλου, Έφη Φουρίκη, Δημήτρης Χαλάτσης, Μυρτώ Χμιελέφσκι, Κώστας Χριστόπουλος, studio refugees

Στην ανοιχτή συζήτηση με θέμα : “ Ιστορικοποιώντας τη μνήμη στο θεωρητικό και ποιητικό πεδίο” συμμετείχαν οι : Κώστας Βούλγαρης, Αλέξιος Μάινας, Πέτρος Πολυμένης, και συντόνισε η Κωστούλα Μάκη

Τέλος, οι δράσεις του Burn in ολοκληρώθηκαν στο Σινεμά Αθηνά με την ανοιχτή προβολή της ταινίας: “Oι Νύφες του Μάλτεπε”.

Επιμέλεια: Παναγιώτης Δαραμάρας – Ήρα Παπαδοπούλου